De invloed van de B2B wetgeving op de algemene voorwaarden van uw overeenkomsten

1. Algemene voorwaarden zijn zeer belangrijk in het leven van een onderneming

1.1 Waarom het belangrijk is de nodige aandacht te besteden aan het opstellen van uw algemene voorwaarden 

In B2B relaties stellen partijen niet altijd een schriftelijke overeenkomst op. Meestal wordt een factuur geleverd, zonder dat een contract opgesteld wordt.

In dat geval, kan men terugvallen op de algemene voorwaarden, als die voorzien zijn op de factuur. Zijn er geen algemene voorwaarden voorzien, dan moet men zich beroepen op de regels van het burgerlijk recht, die niet altijd voordelig of aangepast zijn.

Algemene voorwaarden bieden een kader voor de relatie tussen de partijen, leggen de respectievelijke rechten en plichten vast en anticiperen eventuele geschillen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld de nodige informatie bevatten over de betalingsmodaliteiten, de facturatietermijn, leveringsvoorwaarden, etc.., en dat allemaal aangepast aan de persoonlijke of ondernemingssituatie.

Iedere ondernemer kan algemene voorwaarden (laten) opstellen op maat van zijn activiteit, die in regel moeten zijn met de B2B wetgeving.

We kunnen er daarom niet harder op drukken dat het van essentieel belang is om goede algemene voorwaarden op te stellen die allesomvattend zijn en eigen aan elke contractuele situatie.

1.2 Hoe de algemene voorwaarden van uw contracten moeten worden opgesteld

Zowel de contractuele bedingen als de algemene voorwaarden in schriftelijke overeenkomsten moeten duidelijk,  helder en begrijpelijk opgesteld zijn. Ze moeten ook vlot toegankelijk en leesbaar zijn en mogen niet in een te klein lettertype worden weergegeven. Dit wordt de transparantieregel genoemd.

De wet voorziet niet onmiddellijk in een sanctie bij niet naleving van het transparantiebeginsel, maar dit neemt niet weg dat een rechtbank deze bepalingen om een andere reden nietig kan verklaren, wat kan leiden tot rechtsonzekerheid.

1.3 Hoe u er zeker van kan zijn dat uw algemene voorwaarden aanvaard zijn door uw tegenpartij

Het is uiterst belangrijk dat een wedercontractant voorafgaandelijk aan de contractsluiting kennis neemt van de algemene voorwaarden en deze ondertekent.

Om allerhande (aanvaardings)problemen te vermijden, is het dus aangewezen om in uw overeenkomst een clausule op te nemen die bepaalt dat de wederpartij kennis heeft genomen van de algemene voorwaarden en deze daadwerkelijk heeft begrepen en aanvaard en dat deze clausule ondertekend wordt.

Op basis van de B2B wetgeving zal het dus niet volstaan dat u de algemene voorwaarden van uw onderneming samen met de factuur aan de wederpartij geeft.

2. Uw algemene voorwaarden moeten in regel zijn met de B2B wet

Het is uiterst belangrijk dat u erop toeziet dat uw algemene voorwaarden in regel zijn met de B2B wet.

Zoals u eerder al kon lezen, voorziet de B2B wet expliciet in twee lijsten van onrechtmatige bedingen, een lijst met verboden bedingen, ook “zwarte” bedingen genoemd en een lijst met bedingen die verondersteld worden onrechtmatig te zijn maar waarvan nog kan worden aangetoond dat ze dat niet zijn, ook "grijze" bedingen genoemd.

Deze lijsten zijn evenwel niet exhaustief. In de praktijk kan dus elk beding als onrechtmatig beschouwd worden wanneer het, op zichzelf of in combinatie met één of meer andere bedingen, een kennelijk onevenwicht veroorzaakt tussen de rechten en plichten van de partijen.

Hieronder vindt u een overzicht van enkele "klassieke" clausules die riskeren om op basis van de B2B wetgeving de rechtmatigheidstoets niet te zullen doorstaan.

Het betreft hier namelijk clausules:

• die zonder geldige reden een korte betalingstermijn voor de ene partij en een lange betalingstermijn voor de andere voorzien;
• die een partij ontslaan van elke aansprakelijkheid in geval van fraude of zware fout;
• die de bewijsmiddelen van één der partijen aanzienlijk beperken in het geval er één of andere betwisting ontstaat;
• waarbij disproportionele schadevergoedingen en intresten worden geëist in geval de overeenkomst niet (correct) wordt uitgevoerd;
• het economische risico zonder tegenprestatie op een partij leggen waar dat risico normaal gezien op de andere onderneming of op een andere partij bij de overeenkomst rust (bv. exoneratieclausules, imprevisieclausules, clausules die de prijs van goederen en diensten vaststellen door deze louter afhankelijk te stellen van de toekomstige resultaten van de partijen, INCO-terms);
• die een ongepaste contractuele beperking of uitsluiting van de wettelijke rechten voorzien ingeval van wanprestatie van de contracterende partij (bv. het recht op ontbinding bij contractuele wanprestatie uitsluiten, verjaringsclausules die de wettelijke rechten van een partij op ongepaste wijze beperken);
• waarbij de onderneming zich het recht toekent om eenzijdig de leveringstermijn te bepalen of te wijzigen;
• (…)

Deze lijst is evenmin limitatief.

3. Wat u kan doen om potentiële problemen te vermijden?

Voor de overeenkomsten die u na 1 december 2020 afsluit of transacties die na deze datum plaats vinden, is het uiterst belangrijk dat u erover waakt dat de algemene voorwaarden voldoen aan de B2B wetgeving.

Op eerder gesloten overeenkomsten blijven de oude regels van toepassing, behalve wanneer ze gewijzigd of verlengd worden.

Door proactief uw eigen contracten en algemene voorwaarden onder handen te nemen en aan te passen kunt u eventuele problemen vermijden want te strenge bepalingen riskeren in de praktijk als onrechtmatig te worden gekwalificeerd.

We geven u enkele tips die u helpen bij het afsluiten van rechtsgeldige bedingen:

• U kunt in de algemene voorwaarden van uw overeenkomsten bepalen dat in het geval er een onrechtmatig beding in voorkomt, de partijen deze opnieuw moeten onderhandelen en moeten vervangen door een rechtmatig beding;
• Het is in alle geval een goed idee om aan te geven dat de algemene voorwaarden deelbaar zijn want dan blijven de overige algemene voorwaarden geldig wanneer één ervan onrechtmatig wordt bevonden. 
• U doet u er goed aan in uw overeenkomst en algemene voorwaarden te voorzien in een adequate, al dan niet limitatieve lijst van geldige objectieve redenen die u toelaten een eenzijdige wijziging van bepaalde algemene voorwaarden uit te voeren. Dit voorkomt dat de geldigheid van een clausule, die dat recht tot eenzijdige wijziging verleent, in vraag wordt gesteld en bevordert ook de rechtszekerheid.
  Dit kan bijvoorbeeld handig zijn om een prijsaanpassing in te voeren wanneer de prijs van grondstoffen aanzienlijk gestegen zijn zodat het economisch evenwicht in de handelsrelatie verstoord is (imprevisieleer).
• Het is belangrijk de bedingen betreffende de aansprakelijkheid en schadevergoedingen nader te bekijken want deze zouden wel eens als onrechtmatig beschouwd kunnen worden.

Wij staan uiteraard graag ter uwer beschikking om u bij te staan voor een doorlichting van uw contracten en algemene voorwaarden en deze indien nodig aan te passen aan de B2B wetgeving. Aarzel niet contact te nemen met de specialisten van Seeds of Law, via info@seeds.law of +32 (0)2 747 40 07.

Lees ook

Ontdek ons e-book over onrechtmatige bedingen in B2B overeenkomsten

In ons e-book “Onrechtmatige bedingen in B2B overeenkomsten” ontdekt u een reeks praktische tips die u wegwijs maken doorheen de B2B wet.