E-commerce- deel 2 - wanneer bent u juridisch in orde?

In ons vorig artikel, leidden we u reeds door een eerste reeks praktische en juridische elementen en aspecten van een online handelsactiviteit. 

Daar kon u reeds lezen dat de term e-commerce duidt op een overeenkomst op afstand met een consument met een betalingsverplichting.

In huidig artikel gaan we nader in op alle verplichtingen die het Wetboek van Economisch Recht (WER) voorschrijft bij overeenkomsten op afstand en meer bepaald op e-commerce.

Volgens het WER is er sprake van een overeenkomst op afstand als de volgende elementen aanwezig zijn :

• een overeenkomst gesloten tussen een onderneming en een consument ;
• in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand zonder gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de onderneming en de consument ; en
• waarbij tot op en met inbegrip van het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten, uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een of meer technieken voor communicatie op afstand, namelijk e-commerce via een webshop, verkoop via telefoon, postorderverkoop, enz.

Het WER schrijft voor dat de volgende voorschriften gerespecteerd moeten worden in geval van e-commerce.

1. Wettelijke verplichtingen bij een overeenkomst op afstand

1.1 Verplichte voorafgaandelijke informatie 

Voordat een overeenkomst op afstand tot stand komt waardoor een consument gebonden is, moet hem de volgende informatie op een duidelijke en begrijpelijke wijze verstrekt worden:

1.1.1 Informatie over de onderneming en de producten

• de identiteit van de onderneming of de onderneming voor wiens rekening ze optreedt: handelsnaam, ondernemingsnummer, geografisch adres, telefoonnummer, fax en e-mailadres.
  
  Het geografische adres waaraan de consument eventuele klachten kan richten, wanneer dit verschilt van het vorige adres.
  
  De bedoeling is dat de consument de onderneming snel kan contacteren en dat de communicatie efficiënt verloopt. 
  
  
• de voornaamste kenmerken van de goederen en de diensten;
  
  
• de totale prijs van de goederen of diensten, inbegrepen alle belastingen en extra kosten (vracht-, leverings- of portokosten en eventuele andere kosten).
  
  Als deze prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend door de aard van het goed of de dienst, moet de manier vermeld worden waarop deze prijs moet worden berekend.
  
  Voor overeenkomsten van onbepaalde duur of abonnementsovereenkomsten, moet de totale prijs de totale kosten per factureringsperiode omvatten. Indien voor dergelijke overeenkomsten een vast tarief van toepassing is, moeten ook de totale maandelijkse kosten in de totale prijs inbegrepen zijn. Ook hier moet de berekeningswijze van de kosten meegedeeld worden als dit redelijkerwijze vooraf niet mogelijk is. 
  
  
• de wijze van betaling, levering, uitvoering, de termijn waarbinnen de onderneming zich verbindt de goederen te leveren of de diensten te verlenen en, desgevallend, het beleid van de onderneming inzake klachtenbehandeling;
  
  
• de wettelijke waarborg van conformiteit van de goederen;
  
  
• de kosten voor het gebruik van de technieken voor de communicatie op afstand, wanneer deze berekend worden op een andere grondslag dan het basistarief;
  
  
• het bestaan en de voorwaarden van bijstand aan de consument na verkoop, diensten na verkoop en commerciële garanties;
  
  
• het bestaan van relevante gedragscodes en hoe kopieën daarvan verkrijgbaar zijn; 

1.2  Informatie omtrent het herroepingsrecht

1.2.1 Herroeping mogelijk binnen 14 dagen

De consument beschikt over een termijn van 14 dagen om de overeenkomst op afstand te herroepen.

Hij is daarbij niet verplicht om zijn beslissing te motiveren. Er mogen hem daarvoor ook geen andere kosten aangerekend worden dan deze die te maken hebben met de terugzending van de goederen.

De onderneming is dus verplicht alle betalingen terug te storten, die het ontvangen heeft van de consument, inclusief de leveringskosten.

Leveringskosten moeten echter niet terugbetaald worden wanneer de consument een andere leveringswijze gekozen heeft dan deze die voorgesteld werd door de onderneming. 

In verband met het herroepingsrecht, moet de volgende informatie meegedeeld worden:

• indien het herroepingsrecht bestaat, de voorwaarden, termijn en de uitoefeningsmodaliteiten, evenals het modelformulier voor de herroeping (waarvan een model te vinden is in bijlage 2 van boek VI van het WER);
• desgevallend, het feit dat de consument de terugzendingskosten van de goederen zal moeten dragen in geval van herroeping;
• de terugzendingskosten wanneer de goederen door hun aard niet per gewone post kunnen teruggezonden worden;
• indien er niet voorzien is in een herroepingsrecht, de informatie dat de consument geen herroepingsrecht heeft of, desgevallend, de omstandigheden waarin de consument zijn herroepingsrecht verliest. 

Opgelet! Wanneer deze informatie weggelaten wordt, wordt de termijn waarbinnen de consument het herroepingsrecht mag uitoefenen, verlengd met 12 maanden. Als sanctie geldt dus dat de termijn pas verstrijkt na 12 maanden na de initiële termijn. 

Maar van zodra de onderneming de verplichte informatie wel heeft meegedeeld, verstrijkt de herroepingstermijn na 14 dagen na de dag waarop de consument de informatie heeft ontvangen.

1.2.2 Wettelijke uitzonderingen op herroepingsrecht

De wet voorziet in een uitzondering op het herroepingsrecht voor onder andere de volgende producten of diensten:

• dienstenovereenkomsten wanneer de volledige uitvoering van de dienst is begonnen met de uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument, en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht verliest zodra de onderneming de overeenkomst volledig heeft uitgevoerd;
• goederen die volgens de specificaties van de consument vervaardigd zijn of voor een specifieke persoon bestemd zijn (bv. een auto aangepast voor een gehandicapte persoon of met weinig voorkomende opties, een maatpak); 
• goederen die snel bederven of met een beperkte houdbaarheid (bv. voeding);
• verzegelde goederen die niet geschikt zijn om te worden teruggezonden omwille van gezondheidsbescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken (bv. lingerie of badmode);
• accommodatie anders dan voor woondoeleinden, goederenvervoer, autoverhuurdiensten, catering en diensten met betrekking tot vrijetijdsbesteding, indien in de overeenkomsten een bepaalde datum of periode van uitvoering wordt voorzien;
• kranten en tijdschriften behalve wanneer de overeenkomst een abonnement betreft;
• de levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de consument en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht daarmee verliest.

1.3 Informatie over de modaliteiten van de overeenkomst en de verplichtingen van de consument

Ook de volgende gegevens moeten verplicht verstrekt worden:

• de duur van de overeenkomst of de voorwaarden voor de opzegging ervan, wanneer de overeenkomst van onbepaalde duur is of automatisch verlengd wordt;
• de minimumduur van de verplichtingen die de consument eventueel zou hebben ten gevolge van de overeenkomst;
• het bestaan en de voorwaarden van waarborgsommen of andere financiële garanties die de consument eventueel op verzoek van de onderneming zou moeten betalen of bieden;
• desgevallend, de mogelijkheid van toegang tot buitengerechtelijke klachten- en geschillenbeslechtingsprocedures waaraan de onderneming is onderworpen, en de wijze waarop daar toegang toe is.

1.4 Informatie ingeval van de levering van digitale producten

• de functionaliteit van digitale inhoud met inbegrip van toepasselijke technische beveiligingsvoorzieningen;
• de relevante interoperabiliteit van digitale inhoud met hardware en software waarvan de onderneming op de hoogte is of redelijkerwijs kan worden verondersteld op de hoogte te zijn.

2. Verplichte informatie ingeval van overeenkomst op afstand met betalingsverplichting

Zoals eerder gesteld is e-commerce een overeenkomst op afstand die op elektronische wijze wordt gesloten met een betalingsverplichting voor de consument.

Naast de verplichte informatie voor overeenkomsten op afstand, moet ingeval van e-commerce ook de volgende informatie, onmiddellijk voordat de consument zijn bestelling plaatst, op duidelijke en in het oog springende manier zichtbaar zijn:

• de voornaamste kenmerken van de goederen en de diensten; 
• de totale prijs van de goederen of diensten, met inbegrip van alle belastingen en kosten (zie hoger punt 3.1);
• de duur van de overeenkomst of de voorwaarden voor de opzegging ervan wanneer deze van onbepaalde duur is of automatisch verlengd wordt;
• de minimumduur van de verplichtingen van de consument uit hoofde van de overeenkomst.  

Belangrijk is dat de consument, wanneer hij zijn bestelling plaatst, uitdrukkelijk erkent dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt.

Wanneer de consument bij het plaatsen van een bestelling een knop of soortgelijke functie moet aanklikken, dan moet daarop goed leesbaar "bestelling met betalingsverplichting" of een overeenkomstige ondubbelzinnige formulering voorkomen.

Dit is zeer belangrijk want als deze verplichting niet gerespecteerd wordt, is de consument niet gebonden door de overeenkomst of door de bestelling.

Op e-commerce websites moet ook uiterlijk aan het begin van het bestelproces duidelijk en leesbaar aangegeven worden of er beperkingen gelden voor de levering en welke betaalmiddelen worden aanvaard.

3. Bevestiging van de gesloten overeenkomst

De onderneming bevestigt de gesloten overeenkomst aan de consument, op een duurzame drager (bv. e-mail) en binnen een redelijke termijn na het sluiten van de overeenkomst, en uiterlijk bij de levering van het goed of voor de dienstverlening.

Deze bevestiging bevat de volgende informatie:

• Alle informatie beschreven in punt 1, tenzij de onderneming deze informatie reeds op een duurzame drager aan de consument bezorgde voor het sluiten van de overeenkomst op afstand;
• Desgevallend, de bevestiging van de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming en erkenning van de consument van de levering van de digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht daarmee verliest.

4. Levering van de goederen

De levering van de goederen moet zo snel mogelijk gebeuren, en in ieder geval niet later dan 30 dagen na het sluiten van de overeenkomst, behalve indien de partijen een ander tijdstip voor de levering overeengekomen zijn.

Dan stelt zich de vraag wanneer het risico van verlies of beschadiging van de goederen overgaat op de consument wanneer ze opgestuurd worden. 

De verzending gebeurt op risico van de onderneming, behalve wanneer de consument zelf een vervoerder heeft aangeduid en deze keuze niet werd aangeboden door de onderneming.

Dit risico gaat dus over op de consument:

• zodra de consument of een derde partij, die door hem aangewezen werd en niet de vervoerder is, de goederen fysiek in het bezit heeft gekregen;
• bij de levering aan de vervoerder, wanneer de consument hem zelf de opdracht heeft gegeven om de goederen te vervoeren, en deze keuze niet door de onderneming was geboden.

5. Verbod op standaardopties

Belangrijk om weten is dat het verboden is om beroep te doen op standaardopties voor elke extra betaling bovenop de vergoeding voor de contractuele hoofdverbintenis van de onderneming.

Ook voor elke extra betaling moet de onderneming het uitdrukkelijke akkoord van de consument krijgen. Deze toestemming mag niet zomaar afgeleid worden door het gebruik van standaardopties die de consument moet afwijzen om extra betaling te vermijden. Indien dat wel zo is, heeft deze laatste recht op de terugbetaling van de extra betaalde bedragen.

6. Besluit

Wanneer deze voorschriften niet nageleefd worden, riskeert men onherroepelijk een aantal boetes en nietigheden en zal er van winst uit de e-commerce activiteit niet veel overblijven. 

Het is dus van essentieel belang om deze regels nauwgezet na te leven, zowel bij het opzetten van een e-commerce site als bij de verdere uitoefening van de online activiteit.

Het spreekt voor zich dat Seeds of Law u kan bijstaan om … 

• uw algemene voorwaarden aan te passen;
• uw privacy en cookie-beleid bij te stellen;
• uw contractuele relatie met uw leveranciers te optimaliseren ;
• uw herroepingsbeding te finetunen, zodat u niet bedolven wordt onder de verzoeken om producten terug te nemen.

Aarzel niet ons te contacteren op +32 (0) 2 747 40 07 of via info@seeds.law.